محیط زیست شهری

نشریه انجمن طراحان شهری: شماره ۸، پاییز، ۱۴۰۰

بازگشت

سخن مدیر مسئول

انتشار هشتمین شماره نشریه انجمن طراحان شهری را به نویسندگان پرتلاش و همچنین خوانندگان عزیز نشریه تبریک میگویم. از زمان اعلام فراخوان این شماره تاکنون با شرایط پیش بینی نشده و بحران موج پنجم بیماری کرونا مواجه بودیم و به همین دلیل وظیفه خود میدانم از عزیزان دست اندرکار به ویژه مشاور محترم علمی نشریه […]

یادداشت سردبیر

در سال‌های اخیر، رویکردهای متنوعی در راستای توجه به کیفیت محیط زیست شهری در ادبیات طراحی شهری، به عنوان پایه اصل زیست پذیری شهری شکل گرفته است. از جمله این موارد؛ طراحی شهری اکولوژیک، طراحی شهری انرژی کارا، طراحی شهری پایدار، طراحی شهری حساس به آب، طراحی شهری شبکه‌های سبز و آبی، طراحی شهری سازگار […]

محیط زیست و ارتباط آن با محیط زندگی و حیات شهری

جهانشاه پاکزاد استاد طراحی شهری هرروز باغ ها و مزارع پیرامون و داخل شهرهای ما به زیر ساخت میروند و صدای دلنشین پرندگان جای خود را به صداهای گوشخراش داده است. در جوب هایمان موش ها لانه کرده اند و جز سگ و گربه های ولگرد حیوان دیگری در سطح شهر مشاهده نمی شود. سطوح […]

نقدی بر اصلاحیه آیین نامه اجرایی ماده (۱) قانون اصلاح حفظ و گسترش فضای سبز در شهرها مصوب ۲۰/۰۴/۱۳۸۸ مجمع تشخیص مصلحت نظام مصوب ۱۵/۰۲/۱۳۸۹ شورای عالی استان ها (تنقیحی مورخ ۲۵/۰۱/۱۴۰۰)

امید رهنمادکترای مدیریت گرایش حقوق محیط زیستمعاون مدیر کل در امور تشخیص و ایجاد منابع اداره کل تشخیص و وصول درآمد با نگاه به مفاد آیین نامه فوق الاشاره، نحوه و چگونگی ابلاغ آن، ایرادات و ابهامات شکلی و ماهوی بسیاری قابل تأمل است. هرچند در آیین نامه جدید سعی بر آن بوده است که […]

طراحی شهری محیطی: به سوی فهمی حداقلی و پیچیده ‏تر

امیرطیّبیمعمار و طراح شهری، استادیار گروه شهرسازی دانشگاهصنعتی جندی شاپور دزفولa_tayyebi@jsu.ac.ir چگونه شکر این نعمت گزارمکه دارم زورم و آزاری ندارم”سعدیبر اساس این بیت سعدی، می توان نگاه انسان ها به محیط اطراف‏ شان (شامل موجودات زنده و غیرزنده‏ محیط) را بر اساس دو محور توانایی سیطره (زور) و مداخله‏ ویرانگر (آزار)، به سه نوع […]

در گلستانه

شفق متولی. کارشناس ارشد طراحی شهری وقتی دکتر پاکزاد نوشت بهتر است از موضوعات کلی در حوزه محیط‌ زیست شهری پرهیز کنیم و به تجربیات شخصیمان رجوع کنیم من از حریم تهران و رودهایش جدا شدم و شروع کردم به مرور تجربیات شخصیم. من از همان نسلی هستم که کودکیش حیاط داشت، در دوره نوجوانی […]

فضای سبز اکولوژیک به مثابه ریه های سبز شهری

(طراحی شده در مقابل ارگانیک) در گذشته، شهر ها نیاز به بستری ایده آل برای پیوند میان تمدن انسانی و محیط زیست به منظور ایجاد تجربیات عالی در زندگی داشتند. در این رابطه با گذشت زمان فضاهای زندگی فارغ از هر مقیاس، اندازه و کارکرد دائما در حال بهبود و تکامل می باشند، با این […]

مسئله تهران

غزال کرامتیمعمار و طراح شهری، عضو هیأت علمی دانشگاهآزاد اسلامی، واحد تهران مرکزیGh.keramati@iauctb.ac.ir تهران، نمونه ایران است؛ مسئله تهران همان است که مسئله ایران است. این یادداشت بر پایه دیدگاه های نگارنده در پایان نامه کارشناسی ارشد طراحی شهری با عنوان ” جایگاه آب در شهرسازی امروز ایران ” سال ۱۳۸۲ و تجربه کارِ کارشناسی […]

طراحی شهری با رویکرد هوشمندی اقلیمی

دکتر فریناز مقتدریطراح شهر/پژوهشگر هوشمندی شهرFari.moghtaderi@gmail.com مهندس سارینا اردوانیکارشناس ارشد برنامه‌ریزی منطقه‌ایsarina.ardavani@gmail.com مقدمهگرمایش زمین و تغییرات اقلیمی یکی از مهم‌ترین چالش‌های شهرهای امروز دنیا شناخته می‌شوند. بر این اساس است که مدیریت شهرها،‌ دولت‌ها و نهادهای دانشگاهی با بهره‌وری از فناوری‌های نوین درصدد کاهش تأثیرات زیست‌محیطی شهرنشینی برآمده و طرح‌ها و راهکارهای متنوعی در این […]

مروری بر سیل نوروز ۹۸ لرستان از منظر طراحی شهری

(با تمرکز بر نمونه موردی خرم آباد) مهندسان مشاور هنر مهندسی شهرتهیه کننده «طرح ویژه طراحی شهری رودخانه خرم آباد» مروارید قاسمی اصفهانی، معمار و طراح شهرینیما واحدی، مهندس مکانیک سیالات و برنامه ریز شهری و منطقه ای و هر چیز زنده‌ای را ازآب پدید آوردیم. (آیه ۳۰ سوره انبیا) آب مایه حیات است، باران […]

استفاده از پلتفرمهای اجتماعی برای تحلیل های شهری در پایان سده

لیلا سلطانی – دکتری شهرسازی چکیدهامروزه پلتفرم‌های اجتماعی با استفاده از اطلاعات کاربران به یک منبع مهم در تحلیل‌های شهری تبدیل‌شده و سیستم دستیابی به اطلاعات را متحول کرده اند. بسیاری از مطالعات و تحقیقات جهانی متناسب با موضوع و با توجه به ساختار پروژه، بر پایه داده‌های در دسترس این شبکه‌های اجتماعی تعریف شده […]

از اهمیت آب در شکل گیری زیستگاه های اولیه تا وقوع سیلاب های شهری

درس هایی از سیلاب های اخیر ایران و جهان نیما رضایی خیرخواه کارشناس ارشد طراحی شهری دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران مرکزnim.rezaeikheirkhah.arc@iauctb.ac.ir مهتا میرمقتدایی دکترای شهرسازی دانشگاه تهران- عضو هیئت علمی مرکز تحقیقات راه، مسکن و شهرسازی مقدمه از گذشته بسیار دور آب در باورهای مردمان و ادیان مختلف، عنصری پاک و هستی بخش بوده […]

با غچه های اشتراکی در محلات

مونا تاج بخشدکترای طراحی شهری- مونترال،کاناداmona_tajbakhsh@yahoo.com مقدمه: بزرگ، شیوه زندگی ای را به شهروندان تحمیل کرده اند که آنها را از تجربه بسیاری از جنبه های یک زندگی سالم و در تعامل با طبیعت و همسایگان محروم ساخته است. شما هم اگر ساکن یکی از این مجتمع های مسکونی متداول این روزها در پایتخت یا […]

مشارکت در آرام سازی خیابان ماریاهیلف شهر وین

نغمه ترک زاده، طراح شهری، وین آنچه مرا واداشت که گزارش مختصر زیر را با شما در میان بگذارم، تجربه ملموس گفتارهایی بود که بارها شنیده و خوانده شده و حداقل برای من به وقوع نپیوسته بود. نوشتاری که در ادامه می‌آید نگاهی دارد به نحوه مشارکت مردم در پیاده سازی و آرام سازی و […]

پدیده سگ گردانی در شهرهای ایران

امیرحسین پورجوهری، استادیار دانشگاه آزاد اسلامی آزاده سلجوقیان، دانشجوی دکترای شهرسازی پژوهش حاضر یک مطالعه کتابخانه‌ای است که با رویکرد کیفی و با استفاده از روش‌های تحلیلی استنباطی به‌صورت تطبیقی این موضوع را از منظر حقوق و قوانین داخل و خارج از کشور و با توجه به وضعیت جامعه ایرانی- اسلامی وزندگی شهری بررسی نموده […]

مروری عمومی برخی مسائل مربوط به پسماند شهری و گریزی به استفاده از روش کمپوست به منظور تامین نیاز کود فضای سبز شهری

امیرحسین پورجوهری، استادیار دانشگاه آزاد اسلامی محمودرضا دارائی، دانشجوی شهرسازی درآمدلزوم توجه به مفاهیم مورد نظر در توسعه پایدار شهر که از دهه ۱۹۷۰ میلادی تاکنون در جهان مورد بحث می باشد توجه مدیران شهری را برای دستیابی به سه موضوع محیط زیست پذیر، رضایت و عدالت معطوف نموده است. بذل این توجه می تواند […]

ارتقای محیط زیست شهری با استفاده از پالایش زیستی

کیومرث حبیبی، دانشیار شهرسازی دانشکده هنر و معماری دانشگاه کردستان (Habibi_ki@yahoo.co.uk) آرین آسیایی دانشجوی کارشناسی ارشد طراحی شهری دانشگاه کردستان (aryanasiaee@gmail.com) شهرهای امروزی پر از آلودگی ‌هایی است که نه تنها موجب رانش حیوانات از شهرها شده است بلکه زندگی برای انسان‌ ها را نیز دشوار کرده است. رویکردها و روش ‌های بسیاری برای حذف […]

نقش برنامه ریزی و طراحی شهری در ایجاد شهرهای امن

کیومرث حبیبی ، دانشیار شهرسازی دانشگاه کردستان (Email: habibi_ki@yahoo.co.uk) محمدرضا نامداری ، دانشجوی کارشناسی ارشد طراحی شهری دانشگاه کردستان (Email: m.reza.namdari1996@gmail.com) تهدیدات امنیتی در شهرهای بزرگ رو به افزایش است، باقی ماندن این تهدیدها و جرایمی که در مناطق شهری رخ می دهد باعث ترس شهروندان می شود ، چالش برای حکومت ایجاد می کند […]

فرصت‌ هایی برای طراحی شهری حساس به آب در تهران

میلاد محمدخانیمهتا میرمقتدایی مقدمهیکی از مهم ‌ترین اقدامات برای محافظت از محیط ‌زیست شهری و منابع آبی، تغییر رویکرد در مدیریت آب و حرکت به سمت مدیریت پایدار و یکپارچه‌ چرخه‌ آب است. طراحی شهری حساس به آب و استفاده از زیرساخت‌ های سبز شهری، رویکردی در طراحی و برنامه‌ریزی است که در آن تلاش […]

از اهمیت آب در شکل گیری زیستگاه های اولیه تا وقوع سیلابهای شهری

نیما رضایی خیرخواه، کارشناس ارشد طراحی شهری دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران مرکز (nim.rezaeikheirkhah.arc@iauctb.ac.ir) مهتا میرمقتدایی، دکترای شهرسازی دانشگاه تهران- عضو هیئت علمی مرکز تحقیقات راه، مسکن و شهرسازی، (mailto:mmoghtada@yahoo.com) ۱٫مقدمه از گذشته بسیار دور آب در باورهای مردمان و ادیان مختلف، عنصری پاک و هستی بخش بوده است به طوری که وجود آب در […]

چیستی اجتماع محلی؟(۱)

برداشتی از فصل اول کتاب “محله ها و همسایه ها”(۲) اجتماع محلی از نگاه دیگر علوم پژوهشگران علوم اجتماعی نیز اجتماع محلی را از دریچه نظری تخصص خود به مطالعه می برند. انسان پژوهان و زیست شناسان بر این باورند که انسان‌ها همان حیوانات اجتماعی هستند که دقیقاً به خاطر توانایی خود در همکاری با […]

نظرگاه های شهری و منظر طبیعی شهر

حسین فهیمی زادهکارشناس ارشد طراحی شهریارسالی از: شیرازایمیل: hfz1969@gmail.com مقدمهشهر از ترکیب و هم نشینی سه عنصر۱- محیط طبیعی Natural Environment2- محیط انسان ساخت Man-made Environment3- جامعه انسانی Human Societyشکل گرفته و به وجود می آید. تعادل و پایداری حیات شهر ، رابطه مستقیمی با کیفیت و نحوه همزیستی این سه عامل با یکدیگر دارد. […]